خط مهندسی
مجله ی آنلاین مهندسی

از پیدایش مهندس و مهندسی تا رشته علوم مهندسی

مهندس کیست؟مهندسی چیست؟علوم مهندسی چیست؟رشته علوم مهندسی چیست؟

1 7,760

تاریخچه شکل گیری مفهوم مهندس

در ابتدا، مهندس به کسی گفته می‌شد که ماشین‌های نظامی را می‌راند.

گذشته مهندسی

مفهوم مهندس غیرنظامی در قرن شانزدهم در هلند پدید آمد و به سازندگان پل‌ها و جاده‌ها نسبت داده می‌شد، سپس این مفهوم در انگلیس و سایر کشورها هم ظاهر شد.

مهندس کیست؟

مهندس کسی است که تلاش می‌کند، یک ساختار عملیاتی و عملی از مفهومی را ایجاد کند و در یکی از رشته‌های مهندسی آموزش دیده باشد یا به‌طور حرفه‌ای در آن رشته مشغول به کار باشد.

مهندسان از فناوری، ریاضیات، و دانش برای حل مسائل کاربردی استفاده می‌کنند.

تعریف مهندس بر اساس مبحث دوم مقررات ملی ساختمان

بر اساس مبحث دوم مقررات ملی ساختمان مهندس فردی حرفه ای است که با دارا بودن مدرک دانشگاهی معتبر در یکی از رشته‌های ساختمان و تأسیسات برقی و مکانیکی فعالیت میکند.

مهندس

 مهندس در بعدهای مهندسی زیر مشغول به ارائه خدمات میشود:

۱- طراحی و محاسبات

۲- نظارت بر اجرا

۳- اجرای پروژه (مجری)

وظایف یک مهندس چیست؟

وظایف مهندسی بدین گونه‌ است که یک مهندس باید بتواند ضمن شناخت مسئله یا موضوع کاری، علوم و فنون لازم، محدودیت‌های مربوطه را تشخیص دهد تا به دستاوردهای لازم برسد.

محدودیت‌ها شامل منابع در دسترس، محدودیت‌های جسمانی یا فنی، آمادگی برای پیرایش‌ها یا افزایش‌های آینده، و دیگر عامل‌ها مانند نیازهای هزینه ای، ساخت‌پذیر بودن، اقتصادی و کاربردی بودن است.وظایف مهندس

با درک این محدودیت‌ها، مهندس، شناسه‌ها و مشخصات حدودی که یک شی یا سامانه می‌تواند در چارچوب آن ساخته یا بهبود داده شود را مشخص و ارائه کند.

ملاحظات بسیاری بر روی کار مهندسی تأثیر دارند؛ که از جمله آنها موارد زیر به شمار میرود:

  • دقت بالا
  • توانای تحلیل کنش‌ها و واکنش‌ها

یک مهندسی موفق در بالا رفتن سطح زندگی بشر تاثیر بسزای می‌گذارد.

بنابراین یک مهندس علاوه بر دانستن قوانین فیزیکی و شیمیایی جهان هستی باید از قوه تخیل بالایی برخوردار باشد که موجب گسترش دانش بشر می‌شود.

یک مهندس با در نظر گرفتن قوانین و استفاده بجا از آن‌ها و ترکیب مؤثر برخی از آن‌ها قادر خواهد بود نیازهای اجرای نسل بشر را با کیفیت مناسب و در کمترین زمان و با بالاترین بازده برطرف سازد.مهندسان

مهندس با درک بهتری که از قوانین هستی دارد علاوه بر طراحی تولید و راه‌اندازی در زمینه نیازهای حال و آینده بشر باید از قدرت تحلیل خود در رسیدن به بهترین بازده تلاش کرده و بهره‌وری را نیز افزایش دهد همچنین مهندس کسی است که ضمن شناخت دقیق روابط حاکم بر موضوع بتواند مسئله را به شکل فرمول درآورد.

مهندسی چیست؟

به کاربرد خلاقانه اصول علمی،با آگاهی کامل از طراحی آن‌ها یا پیش‌بینی عملکرد آن‌ها تحت شرایط عملیاتی خاص، برای طراحی یا توسعه گفته میشود.مهندسی

از جمله زمینه هایی که در آن ها طراحی و توسعه های مهندسی صورت میگیرد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

  •  ساختارها
  • ماشین‌ها
  • ابزار یا فرایندهای ساخت
  • ساخت و به‌کارگیری موارد مشابه

شاخه های رشته مهندسی

رشته های مهندسی به شاخه های مختلف تقسیم میشود که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

کاربرد، شیمی، زیست‌شناسی و اصول مهندسی برای انجام فرایندهای شیمیایی در مقیاس تجاری مثل اصلاح پتروشیمی، زیرساخت، مخمر و تولید بیو ملکولی است.

رشته مهندسی عمران یکی از شاخه‌های مهندسی است، که به طراحی، نگهداری و ساخت سازه‌های مصنوعی شامل جاده‌ها، پل‌ها، کانال‌ها، سدها وساختمان‌ها می‌پردازد.

مهندسی محیط زیست، مهندسی ژئوتکنیک، ژئوفیزیک، ژئودزی، مهندسی حمل و نقل، علوم زمین،علوم جوی، مهندسی قانونی، مهندسی شهری، مهندسی هیدرولیک، علم مواد، مهندسی سازه‌های دریایی، مدیریت سواحل، نقشه‌برداری و مهندسی سازه از جمله شاخه‌های علمی هستند که به بهبود پروژه های مهندسی عمران کمک می کنند.

به طراحی وبررسی سیستم‌های الکتریسیته و الکترونیک مثل مدارهای الکتریسیته، ژنراتورها و موتورها میپردازد.

مهندس مکانیک هر سیستم دارای حرکت ، نیرو و انرژی را طراحی و تحلیل می کند و با به کارگیری دانش و مهارت خود جهان را به جلو می‌برد. علم مکانیک به تحلیل نیروها، حرکت، کار، انرژی و اثرات متقابل آن ها بر یکدیگر می‌پردازد.

مهندسی کشاورزی تلفیقی از کاربرد سایر علوم مهندسی در مدیریت، برنامه‌ریزی، نوآوری، طراحی، ساخت در رشته‌های علوم کشاورزی می‌باشد.
و به کاربرد موارد زیر میپردازید:
۱.مکانیک بیو سیستم در ماشین آلات کشاورزی
۲.کاربرد عمران و معماری در طراحی و ساخت مجتمع‌های پرورش دام و طیور
۳.طراحی زمین‌های کشاورزی و ساخت گلخانه‌ها
۴.آبیاری و زهکشی در مزارع و زمین‌های کشاورزی

مهندسی صنایع با تلفیق دانش مهندسی، مدیریت، طراحی و اقتصاد کارایی سیستم‌های تولیدی،فرایندها و سازمان‌ها را بهبود دهد.
مهندسی صنایع بطور کلی اثربخشی، کارایی، تطبیق پذیری، پاسخ گویی، کیفیت و بهبود مستمر کالاها، خدمات و سودآوری را مدنظر قرار می‌دهد.

شاخه های مهندسی
مطالعه بیشتر درباره رشته مهندسی عمران و رشته مهندسی مکانیک در خط مهندسی

علوم مهندسی چیست؟

علوم مهندسی شاخه‌ای از علوم است که هدف آن بررسی پدیده‌های علمی و کشف کاربردهای مهندسی آنها است.علوم مهندسی رشته‌ای میان رشته‌ای است که در اکثر دانشگاه‌های جهان به عنوان هسته مرکزی رشته‌های مهندسی مطرح شده‌است.(سایت مرجع)نقشه های مهندسی

 یک کشور  زمانی رشد خواهد کرد که مهارت استفاده از علوم را داشته باشد. تولید علم به تنهایی سودی ندارد.

تفاوت بین علم،مهندسی و تکنولوژی چیست؟

شاید مرز بین علم، مهندسی و تکنولوژی خیلی شفاف و واضح نباشد.

علم یک نظام از دانسته‎های دنیای فیزیکی و مادی است که از تجربیات و مشاهدات مختلف به دست آمده است.

تکنولوژی

تکنولوژی‎ها معمولاً به طور انحصاری خروجی علم نیستند، زیرا باید به مواردی چون کاربرد، استفاده و امنیت هم پاسخ دهند.

مهندسی یک فرآیند هدف‎گرا برای طراحی و ساختن ابزارها و سیستم‎هایی است که بتوانند از پدیده‎های طبیعی برای اهداف انسانی کمک بگیرند که در اکثر اوقات (نه همیشه) این فرآیند از نتایج و تکنیک‎های ناشی از علم استفاده می‎کند.

رشته علوم مهندسی چیست؟

رشته علوم مهندسی ارتباط نزدیکی با علوم فیزیک، ریاضیات و مهندسی دارد.

دانش‌آموختگان این رشته در زمینه مهندسی و علوم ‏مطالعه پیشرفته و عمیقی خواهند داشت و قادرند به اجرای پژوهش‮های صنعتی بین ‮رشته‌ای بپردازند.

هدف نهایی این رشته آن است که ‏دانشجویان بتوانند ویژگی‮های مثبت یک مهندس و یک دانشمند را همزمان به‮ دست آورند.

دانشجویان این رشته پس از مدت حدوداً دو سال می‌توانند به یکی از گرایش‌های مورد علاقهٔ خود وارد شوند. «در واقع دانشجویان این رشته در ابتدای ورود نیاز به انتخاب رشته ندارند و فرصت بیشتری برای این کار دارند.رشته علوم مهندسی

رشتهٔ علوم مهندسی از گستردگی بسیاری برخوردار است بطوری که شما در هر رشته دیگری که تحصیل کرده باشید می‌توانید برای مقاطع بالاتر در این رشته ادامه تحصیل دهید. در ایران متأسفانه ارتباط این رشته با علوم انسانی، هنر، پزشکی و دیگر رشته‌ها هنوز برقرار نشده‌ است در حالی که در کشورهای اروپایی و آمریکایی شاخه‌هایی از این رشته وجود دارد و به مباحثی مربوط می‌شوند که در ایران کاملا از مهندسی جدا شده‌اند.

دانشگاه های موجود برای رشته علوم مهندسی

از جمله دانشگاه های موجود برای تحصیل در رشته علوم مهندسی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه تهران
  • دانشگاه‌ فنی و مهندسی بویین زهرا
  • دانشگاه سلمان فارسی کازرون
  • دانشگاه صنعتی سیرجان
  • دانشگاه صنعتی کرمانشاهدانشگاه تهران

در سطح بین المللی، با توجه به ماهیت بین رشته‌ای آن، علوم مهندسی جزو پر مخاطب‌ترین و منتخب‌ترین برنامه‌های علمی است و تا مقطع دکترا در دانشگاه‌های مطرح و معتبری چون دانشگاه آکسفورد در انگلستان، دانشگاه‌های پنسیلوانیا، ویرجینیا، جورجیا و … در آمریکا، دانشگاه تورنتو در کانادا و … ارائه می‌شود.

دانشکده علوم مهندسی  دانشگاه تهران حدود ۲۵ عضو هیأت علمی توانمند، به روز و پرانرژی دارد که دارای دکترای تخصصی در رشته های مختلف علوم مهندسی و مهندسی هستند.

گرایش های رشته علوم مهندسی

برای شروع تحصیل در رشته علوم مهندسی در ابتدا باید در یک رشته برای تحصیل انتخاب کنید.

واحدهای درسی

از جمله گرایش های رشته علوم مهندسی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

  • علوم مهندسی محاسباتی
  • ریاضی مهندسی
  • فیزیک مهندسی
  • علوم مهندسی زیست محیطی

واحدهای درسی گرایش های علوم مهندسی

تعداد واحد های درسی گرایش های علوم مهندسی به ترتیب زیر است:

۲۱ واحد عمومی
۳۲ واحد پایه
۲۱ واحد اصلی
۲۶واحد گرایش تخصصی
۳۰ الی ۳۵ واحد تخصصی خوشه
۶ الی ۱۲ واحد اختیاری

۲۱ واحد عمومی
۳۲ واحد پایه
۲۱ واحد اصلی
۲۵ واحد گرایش تخصصی
۳۰ الی ۳۵ واحد تخصصی خوشه
۷ الی ۱۲ واحد اختیاری

۲۱ واحد عمومی
۳۲ واحد پایه
۲۱ واحد اصلی
۲۹ واحد گرایش تخصصی
۳۰ الی ۳۵ واحد تخصصی خوشه
۳ الی ۸ واحد اختیاری

۲۱ واحد عمومی
۳۲ واحد پایه
۲۱ واحد اصلی
۲۵ واحد گرایش تخصصی
۳۰ الی ۳۶ واحد تخصصی خوشه
۶ الی ۱۲ واحد اختیاری

گرایش های رشته علوم مهندسی برای ادامه تحصیل

دانشجویان رشته علوم مهندسی پس از گذارندن دروس پایه مهندسی در سه ترم اول در ابتدای ترم چهارم یک گرایش از مهندسی را انتخاب می‌کنند. انتخاب رشته

۱.بهینه سازی
۲.علم مواد
۳.مهندسی هسته ای
۴.طراحی کاربردی(مکانیک)
۵.حرارت و سیالات(مکانیک)
۶.مخابرات(برق)
۷.الکترونیک(برق)

۱.مهندسی فرآیند
۲.مهندسی ذخایر
۳.سیاست گذاری محیط زیست
۴.مهندسی زمین ( نقشه برداری )
۵.مهندسی زمین ( ژیومکانیک)

ویژگی های یک کارشناس علوم مهندسی

یک کارشناس علوم مهندسی باید بتواند مانند یک دانشمند از ویژگی های زیر برخوردار باشد:

  • کنجکاو باشد.
  • تفکر عمیق و انتقادی داشته باشد.
  •  از قدرت مشاهده بالایی جهت اکتشافات جدید برخوردار باشد.
  • خلاقیت مهندسانه داشته باشد.
  • قابلیت‌های فنی و مهارت‌های حل مسئله را دارا باشد.

ویژگی های مهندسبا داشتن دانش علوم پایه قوی و درک عمیق از فنون و روش های مهندسی میتواند پژوهش های صنعتی بین رشته ای را عهده دار شود.

موفقیت فارغ التحصیلان رشته علوم مهندسی

فارغ التحصیلان علوم مهندسی افرادی خواهند بود که مهارت‌های لازم برای حل مسائل واقعی با استفاده از اصول پایه را کسب کرده‌اند و قدرت استدلال و تجزیه و تحلیل بالایی دارند.تحصیلات علوم مهندسی

همچنین به خاطر عمق و تنوع آموزش در علوم مهندسی، فارغ‌التحصیلان پتانسیل تبدیل شدن به افرادی موفق در زمینه‌های کارآفرینی و پایه‌گذاری استارتاپ‌ها را خواهند داشت.

بازار کار رشته علوم مهندسی

فارغ التحصیلان رشته علوم مهندسی می توانند در حوزه‌های کاری مربوط به گرایش تخصصی خود مشغول به کار شوند.

به عنوان نمونه تمام فرصت‌های شغلی که برای یک مهندس کامپیوتر فراهم است برای یک فارغ‌التحصیل علوم مهندسی با گرایش نرم‌افزار نیز مهیا است. علاوه بر آن، به این علت که فارغ‌التحصیلان این رشته دروس بنیادی تمام شاخه‌های مهندسی را می گذرانند دارای نگرش سیستمی به مسائل مهندسی هستند و می‌توانند به عنوان مدیر پروژه یا مدیر فنی در پروژه‌هایی با ماهیت بین رشته‌ای مشغول به کار شوند.بازار کار علوم مهندسی

به عنوان مثال در پروژه‌های نیروگاهی، هوافضا، خودرو، رباتیک و نانو فارغ التحصیلان این رشته دارای تسلط پایه‌ای بر همه زیرسیستم‌ها هستند و می‌توانند ارتباط بین زیرسیستم‌های مختلف را برقرار کنند و مدیریت و رهبری چنین پروژه‌هایی را بر عهده گیرند.

در ضمن، دانشجویان این رشته دروس پایه بیشتری را نسبت به سایر رشته‌ها می‌گذرانند و با قابلیت تحلیل پایه‌ای که به دست می‌آورند، می‌توانند در مراکز پژوهشی و آزمایشگاه‌ها مشغول به کار شوند.

اگر شما هم در رشته علوم مهندسی سر رشته دارید، تجربیات خود را با خط مهندسی درمیان بگذارید.
نظرات
  1. احمد می گوید

    سلام
    تشکر بسیار مفید بود. استفاده کردم.

نظر شما درباره این مطلب

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.